Leikjafræði og stafræn menning á nýju árþúsundi

Í erindinu verður farið yfir sögu leikjafræðinnar (e. game studies) frá upphafi allt til dagsins í dag ásamt því að framtíð sviðsins verður reifuð. Um er að ræða tiltölulega ungt en þó fjölbreytt fræðasvið í hraðri uppbyggingu þar sem fengist er við rannsóknir á leikjum og þá sérstaklega tölvuleikjum.

Ludonarrative harmony refers to when a game’s mechanical and narrative elements are complementary to one another and work together to give players a more immersive and engaging experience of play. This idea was formulated negatively after the original coining of the term “ludonarrative dissonance” in 2007 by Clint Hocking, a game designer who used the term to critique the breakdown of immersion that he experienced playing Biochock when the logic underlying the gameplay and that underlying the game’s story disagreed in a fundamental way. This paper analyses the harmony between ludic and narrative elements in the series Dark Souls by the Japanese studio FromSoftware (Dark Souls 2011, Dark Souls II 2014, Dark Souls III 2016). Expanding on analysis conducted for my MA thesis, I describe several integral aspects of gameplay which are reflected and reinforced by the narrative and fictional world of the games, creating an overall more immersive play experience. In honor of the first cohesive conference panel on game studies in Iceland, I discuss a feature of video games which encapsulates a major trend in game design and game studies, that of the ‘debate’ between ludology and narratology, while showing how these elements are not diametrically opposed as was once thought and instead can be deployed complementarily to great effect.

Tölvuleikir eru ekki lengur tákn kynslóðabils heldur sameina kynslóðir og búa til góðar stundir fyrir framan skjáinn. Þessi nýja félagslega staða tölvuleikja verður skoðuð sem og setningabygging tölvuleikja og því haldið fram að grunneining þar séu stjórntækin, og virki líkt og stafir í stafrófi. Því verður einnig haldið fram að með auknu „leikjalæsi“ verður skilningur almennings á stafrænni menningu samtímans betri.

Skelfing, skjálfti, óttakennd, hárin rísa í hnakkanum: Hrollvekjuna má að hætti Lindu Williams flokka sem líkamsgrein, séreinkenni hennar birtist ekki síst í viðtökunum. Vafalaust hafa sumir áhorfendur hryllingsmynda prísað sig sæla fyrir öryggi kvikmyndahússins og jafnvel fagnað óbilgjarnri snjókomunni sem mætti þeim á bílastæðinu. Þannig er jafnframt skilið við veröld hrollvekjunnar og mörkin voru kannski líka alltaf skýr milli bíóáhorfandans (sama hvað kvíðahnútnum leið) og atburðanna á tjaldinu (skrímslisins, uppvakningaheimsslitanna, kviðristilsins, reimleikanna). Í afkomuhrollvekjuleikjum (e. survival horror) er málum hins vegar háttað öðruvísi. Ekki dugir að draga niður hettuna eða láta lítið fyrir sér fara í bíósætinu; hér er viðtakandinn jafnframt þátttakandi, ákvarðanir eru teknar sem ýmist draga dilk á eftir sér eða bjarga málum um stundarsakir. Stórfelldar tækniframfarir síðasta áratugar þýða jafnframt að sjónrænt umhverfi hrollvekjuleiksins er óþægilega raunverulegt – svo sé ekki sé minnst á sýndarveruleikaumhverfið sem hermir eftir mannlegri skynjun með allnákvæmum hætti. Í þessu erindi verður fjallað um afkomuhrollvekjuleiki sem leikjagrein og í samhengi við kvikmyndahefð hrollvekjunnar. Hvaða viðtökufræðilegu þýðingu hefur það að hrollvekjan sé að færa sig um set og milli miðla og eigi sér kannski sitt helsta kjörlendi í samtímanum í leikjamenningu?